ściśle mówiąc
  • polszczenie wyrazów
    10.10.2011
    10.10.2011
    Czy można mówić o prawidłowym i nieprawidłowym spolszczeniu? O ile transkrypcja czy transliteracja są ściśle opisane algorytmami i łatwo wskazać, gdzie i w jaki sposób dana reguła została naruszona, o tyle termin polszczenie wydaje się tylko stwierdzeniem, że coś było w innym języku, a teraz jest w naszym – przy takim rozumieniu tego słowa jedynym kryterium „poprawności” wydaje się być uzus.
  • Prosperować

    6.11.2021
    6.11.2021

    Witam, chciałbym zadać pytanie dotyczące słowa  prosperować. Słowo według słownika oznacza tyle, co 'funkcjonować dobrze', zatem czy mówienie, że  coś prosperuje dobrze lub coś prosperuje źle to błąd? Czy skoro takie wyrażenie znajduje się w uzusie, to można uznać je za poprawne? Czy mówienie, że coś prosperuje, w sensie, że coś funkcjonuje dobrze to hiperpoprawność? Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.

  • Pszczoła umiera czy zdycha?

    25.07.2021
    25.07.2021

    Sz. Państwo, jakiś czas temu spotkałem się ze stwierdzeniem, że pszczoły, w przeciwieństwie do innych zwierząt, umierają a nie zdychają. Czy jest to prawdą, gdyż nigdzie nie mogę znaleźć nawet ścisłej wykładni, że zwierzęta nie umierają a zdychają.

  • rozmaitości fleksyjne
    3.04.2002
    3.04.2002
    Szanowni Państwo,
    1) Czy od czasownia widzieć tworzy się formy trybu rozkazującego?
    2) Czy wyrażenia: po polsku, po ludzku traktuje się jako przysłówki?
    Dziękuję,
    Joanna Kolasińska
  • różności
    19.12.2005
    19.12.2005
    1. Spotkamy się wpół do siódmej.
    2. Spotkamy się o wpół do siódmej.
    3. Spotkamy się pół do siódmej.
    4. Spotkamy się o pół do siódmej.
    Internet czy internet?
    Ubrałem spodnie czy założyłem spodnie (kapcie, pidżamę)?
  • samogłoski ścieśnione
    11.09.2006
    11.09.2006
    W tekstach staropolskich znajdujemy często literę é. Pamiętam, że na lekcjach języka polskiego zawsze czytało się ją jak współczesne e, często ze szkodą dla rymu. Jak powinno się wymawiać tę literę?
    Pozdrawiam,
    W.
  • sam środek
    15.12.2010
    15.12.2010
    Witam,
    obawiam się, że w świetle jednej z ostatnich odpowiedzi na temat błędów pleonastycznych moje pytanie może wydawać się nieco zbędne, zaryzykuję jednak. Chciałabym wiedzieć, czy zestawienia wyrazowe takie jak sam koniec, sam dół etc. to faktycznie pleonazm. Nie mówię już o powadze tego błędu, bo to zależy od wrażliwości językowej; chodzi mi o to, czy rzeczywiście można zaliczyć to do tego rodzaju błędów.
    Z góry dziękuję za odpowiedź,
    Felicyta
  • Sanhedryn i nie-Żyd
    9.01.2002
    9.01.2002
    1. Jak się powinno pisać słowo sanhedryn, dużą czy małą literą? W Nowym słowniku ortograficznym PWN (Warszawa 1999) pisane jest małą literą. Dużą literą słowo to zaczyna się we wszystkich dostępnych mi materiałach religioznawczych, a mianowicie: Anna Świderkówna – Rozmowy o Biblii, PWN Warszawa 2000; Peter Occhigrosso – Sekty Religie Wyznania, Muza SA Warszawa 1999; Konig Waldenfels – Leksykon Religii, Verbinum Warszawa 1997.

    2. Jak powinno się określać członka innego niż mojżeszowe wyznania?
    a)nie-Żyd
    b)nie-żyd
    c)nieżyd
  • stały fragment gry

    20.01.2023
    20.01.2023

    Nie jestem fanem piłki nożnej, ale zdarza mi się obejrzeć mecz mistrzostw. Zaintrygowało mnie więc pytanie znajomego, który najwyraźniej jeszcze rzadziej ogląda piłkę: Co to są „stałe fragmenty gry”? Odkryłem, że jest to błędne tłumaczenie zwrotu „set pieces”, który po polsku powinien brzmieć „ustawione/ustalone fragmenty gry”. Chodzi o wznowienie gry w konkretnym ustawieniu zawodników. Ale czy prawidłowo jest mówić „stałe”? Moim zdaniem nie. Są inne, bardziej stałe fragmenty gry (np. przerwa).

  • szeroko zakrojony
    3.03.2011
    3.03.2011
    Szanowni Państwo,
    co może być szeroko zakrojone? Książkę Shantaram G. D. Robertsa wydawca reklamuje jako „Szeroko zakrojoną powieść przygodowo-podróżniczą z akcją w Indiach”, ale mam wątpliwości, czy powieść może być szeroko zakrojona. W słowniku języka polskiego znalazłem wzmiankę o zakrojonych poszukiwaniach, trudach, programie edukacyjnym, w Waszej poradni jest też mowa o szeroko zakrojonych badaniach.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego